Pan

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Pan roncho.
Barra de pan.

O pan[1] (d'o latín < pane)[2] ye un alimento basico en a gastronomía occidental, feito con farina, cheneralment de trigo, emprenyatuera u masa y augua. A vegatas s'adhiben d'atros productos ta dar-le determinatas cualidaz.

Tamién se fa con atras farinas (centeno, hordio, panizo, roz, trunfa y soya), pero ta que o pan puye (o sía, aumente de volumen y se faiga floco retenindo os gases producius por a emprenyatuera), cal que a masa tienga a elasticidat que le da o gluten, que ye una proteína que se troba en o trigo y tamién en os atros cerials, pero en cantidaz muito mas chicotas. Por ixo, os pans d'atros cerials gosan fer-se con una tercera parti u mas de farina de trigo. Lo pan de mestura se fa con una mescla de farinas de trigo y de centeno.[3] Si no ye present o gluten en cuantidaz significativas s'obtiene un producto que no puya, como as cocas de panizo que se fan en muitos países americanos.

  1. (an) Silbia Garcés Lardiés,Francho Rodés Orquín:Un borguil de parolas.Bocabulario dialeutal escolar, Gubierno d'Aragón, 2006, ISBN 84-689-7358-0, p.40
  2. (es) José María Enguita Utrilla:Un vocabulario agrícola turiasonense de 1382, Turiaso n°8, 1989, ISSN 0211-7207, p.139-178
  3. (es) BLAS GABARDA, Fernando y ROMANOS HERNANDO, Fernando, Diccionario Aragonés: Chistabín-Castellano; Gara d'Edizions. Zaragoza, 2008.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search